Doktor Göçü: Zorluklar, Şiddet, Yeni Bir Başlangıç

Doktorların göçü katlanarak artmaya devam ediyor. Türk Tabirler Biriği’nin (TBB) açıklamasına göre 2021’in sonunda 1405 doktor yurt dışında çalışmak üzere başvuruda bulundu. Sağlıkta şiddet, yaşanan binbir zorluk, artan yoksulluk ve emeklerinin karşılığını alamama doktor göçünü hızlandırıyor. 2012 yılında gidecekleri ülkelere vermek üzere iyi hal belgesi alan doktor sayısı 59 iken bu sayı 2021’sonunda 1405’e yükseldi.

Türkiye'den ayrılanların büyük çoğunluğunu yeni mezun olan doktorlar oluşturuyor. Her yıl 15.000 kişinin tıp fakültelerinden mezun olduğu düşünüldüğünde , Türkiye şu anda doktorlarının yaklaşık yüzde 10'unu yurtdışındaki kuruluşlara kaybediyor.

Her geçen gün katlanarak devam eden, milli bir sorun haline gelen bu durumunun nedenleri neler?

Birbirinden Zorlu Süreçler

Doktorlar üniversitelerin tıp fakültesinde okumak için 2.5 milyon kişi arasından yüzde 0.06’lık dilime girmesi gerekiyor.

6 yıllık eğitimleri döneminde gece gündüz çalışmak zorunda kalan öğrencilerin, birçok farklı fakülte öğrencisine göre sosyal hayatları neredeyse yok.

Mezun olan öğrenciler eğitim döneminden başlayarak çalışır Tıpta Uzmanlık Sınavı’na (TUS) girer.

Doktorların gerek mezun olduktan sonra gerekse uzmanlık zamanında zorunlu hizmette bulunmaları gerekir. Çoğu zaman hem sosyal hem de aile yaşantılarına zarar veren bu durum ayrıca yerleşik hayata geçmelerini zorlaştırmakta.

Pandemi Dönemi

Pandemi döneminde dişini tırnağına takmış canhıraş durumda çalışan doktorlar, çalışma koşullarından çok muzdarip oldular.

TTB’nin verilerine göre Türkiye’de salgın boyunca toplam 551 sağlık çalışanı vefat etti.

Acil servisinde pratisyen hekim o günleri anlattı

Hastanede adım atıcak yer yoktu.Yüzlerce hasta kovid testi için geliyordu. Çalışma arkadaşlarımızdan biri kovide yakalanınca onun iş yükünüde taşımak zorunda kalıyorduk.Bir ara neredeyse her 2 günde 1 nöbet tuttum ve bu nöbetler 24 saatten fazla sürüyordu. Klima yasaktı bulaş riskinden dolayı. Mayıs ayı, hava sıcak, ağızda maske durmadan koşturuyorduk. Üzerine bunlar yetmezmiş gibi hastaların bize karşı olumsuz davranışarı çok can yakıcıydı.

Sağlıkta Şiddet

Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (Sağlık-Sen), 2021 Sağlıkta Şiddet Raporu’nu yayımladı. Rapora göre, 2021 yılında sağlık çalışanlarına yönelik saldırılar %62 arttı.

"2021 yılı boyunca 190 şiddet olayı vuku buldu. 364 saldırganın gerçekleştirdiği olaylarda, 316 sağlık çalışanı şiddet kurbanı oldu. Yıl boyunca yaşanan 190 şiddet vakasının 143’üne hasta ve hasta yakınları neden oldu."

Ekonomik Sıkıntılar

Yoksulluk sınırının aylık 15 bin TL’yi geçtiği durumda yeni mezun kendisinin yoksulluk sınırı altında maaş alacağını söyleyen Intern Doktor Veysel Korkut bu durumdan çok şikayetçi olduğunu ifade ediyor:

“Her şeyin fiyatı almış başını gitmiş, markete gittiğinizde her şey ateş pahası bu durumda biz ne yapacağız. Biz kimseden sadaka istemiyoruz emeklerimizin karşılığını istiyoruz.”

Bir örnekle devam eden Korkut; şu anda Göğüs Hastalıkları dalında profesör doktor olan hocasının 2008 yılında asistan doktor iken birçok ülkede rahatlıkla konaklayıp akademik kongrelere katılabildiğini ayrıca asistanlığının daha başlarında kendi aracını alabildiğini aktarıyor.

“Şu anda yeni mezun doktorun bunları yapabilmesi mümkün değil”

Yeni Bir Başlangıç

Çalışma koşullarının daha iyi olduğu belirten Tıp fakültesi 5.sınıf öğrencisi H.İbrahim İzmir

Almanya’ya gitmek istiyor.

“Asistanlık süreci burada çok zorlu ve ağır koşullar barındırıyor. Ben cerrahi bir branş düşünüyorum. 36 saat süren nöbet ayda 10 defayı aşan nöbetler. Almanya’da 5 nöbetle başlıyorlar ve bu süre asla 24 saati aşmıyor. Ayrıca Almanya’da asistanlara sunulan akademik destekler çok fazla. Ülke içinde öğrencilere sunulan değişim programları mevcut. Burada ise akademik noktada hasta yoğunluğundan dolayı destek çok az.”

Bir maceraya yelken açmak isteyen İzmir, Almanya’da doktorlukla ilgili katıldığı telegram grubunda 13 bin kişinin olduğunu belirtiyor.

Veysel Korkut ise Bu ülke bana tıp fakültesi de dahil olmak üzere en iyi okullarda hiçbir ücret ödemeden eğitim alma fırsatı verdi.

"Ders kitaplarını temin ettiler ve dershaneye kaydımı sağladılar. Ben de bu sorunların farkındayım. Yönetici mercilerin böyle düşündüğüne kani değilim ama ben bu ülkenin mensubuyum ve halkıma hizmet etmek istiyorum."

Meslektaşlarının endişelerini paylaşan Korkut, doktorların şiddete maruz kaldığını ve yaşam standartlarının düşük olduğunu kabul ederken, her şeyin düzeleceğini umut ediyor.